Bolesławiec, znany również pod niemiecką nazwą Bunzlau, jest istotnym punktem na mapie komunikacyjnej Dolnego Śląska. Ta stacja kolejowa, usytuowana w Bolesławcu, znajduje się na trasie kolejowej numer 282, która łączy Miłkowice z Żarami.
Warto zauważyć, że na dzień 14 października 2014 roku, dworzec w Bolesławcu został sklasyfikowany jako stacja o kategorii B. Oznacza to, że roczna odprawa podróżnych w tym miejscu wynosiła między 1 a 2 miliony pasażerów.
Ruch pasażerski
Ruch pasażerski na stacji kolejowej w Bolesławcu odgrywa istotną rolę w lokalnej komunikacji. Przez lata, liczba pasażerów oraz wymiana roczna zmieniały się znacząco, co można zobaczyć w poniższej tabeli.
Rok | Wymiana roczna | Wymiana pasażerska na dobę | Miejsce w Polsce |
---|---|---|---|
2017 | 984 000 | 2 700 | 91 |
2018 | 803 000 | 2 200 | – |
2019 | 876 000 | 2 400 | – |
2020 | 476 000 | 1 300 | – |
2021 | 621 000 | 1 700 | – |
2022 | – | 2 400 | – |
Analizując dane, można zauważyć, że rok 2017 był jednym z najlepszych pod względem wymiany rocznej oraz średniej liczby pasażerów na dobę. Z czasem jednak liczby te uległy zmniejszeniu, szczególnie w okresie pandemii w 2020 roku.
Położenie
Obiekt kolejowy znajduje się w sercu miasta Bolesławiec, co sprawia, że jest dogodny dla podróżnych.
Usytuowany jest przy ulicy Bolesława Chrobrego, a jego odległość od rynku bolesławieckiego wynosi jedynie 470 metrów.
Historia
Historia stacji kolejowej w Bolesławcu sięga lat 1844-1847, kiedy to wskutek budowy magistrali kolejowej Wrocław – Berlin, zainicjowanej przez Towarzystwo Kolei Dolnośląsko–Marchijskiej, powstał istotny element komunikacyjny regionu. Uruchomienie odcinka linii kolejowej z Legnicy do Bolesławca miało miejsce 1 października 1845 roku, co stanowiło kluczowy moment w rozwoju transportu kolejowego na tym obszarze.
Następnie, 1 września 1846 roku, linia została wydłużona do Węglińca, a za sprawą potężnego wiaduktu nad rzeką Bóbr, dalszy odcinek połączył te miejscowości z Frankfurt na Odrą. Już rok później, 1 września 1847 roku, uzyskano połączenie z Berlinem. Tego samego dnia, otworzono również linię łączącą Węgliniec ze Zgorzelcem, co stworzyło szersze połączenie Wrocławia i Bolesławca z Saksonią, w tym z jej stolicą – Dreznem.
Stacja kolejowa w Bolesławcu była świadkiem wielu historycznych wizyt, w tym Fryderyka Wilhelma IV Pruskiego, który odwiedził ją 8 maja 1852 r., oraz cara Aleksandra II Romanowa, który był gościem miasta 29 maja 1856 r. W 1852 roku Towarzystwo Kolei Dolnośląsko–Marchijskiej zostało upaństwowione przez Prusy, przekształcając się tym samym w jedną z pierwszych pruskich kolei państwowych. Po zjednoczeniu Niemiec w 1920 r., państwową infrastrukturę kolejową przejęła Deutsche Reichsbahn.
W wyniku zmian geopolitycznych po II wojnie światowej, Bolesławiec wszedł w skład Polski w 1945 roku, a zarząd nad lokalną kolejką przejęły Polskie Koleje Państwowe (PKP). Główny dworzec w Bolesławcu powstał równocześnie z budową linii w 1845 roku i był dwukrotnie rozbudowywany, w tym w roku 1857 wzniesiono budynek poczty, który niestety nie przetrwał do dzisiaj. W 1926 roku dodano obszerny hall z poczekalnią.
Na szczególną uwagę zasługuje istnienie linii kolejki dojazdowej z Bolesławca do Nowej Wsi Grodziskiej, która funkcjonowała w latach 1906-1976. Siedem lat po jej otwarciu, w 1913 roku, uruchomiono również kolej lokalną do Modły. Obie prywatne spółki zarządzające tymi kolejkami połączyły się w 1921 roku, tworząc „Kolejkę Bolesławiecką” (Bunzlauer Kleinbahn AG). Choć linia do Modły zaczynała bieg na stacji w Bolesławcu, musiała korzystać z odrębnego dworca o nazwie Bolesławiec Wschód.
W latach 2004-2008, po długim okresie nieczynności, linia do Modły została rozebrana, pozostawiając jedynie krótki odcinek, który przekształcono w bocznicę szlakową prowadzącą ze stacji Bolesławiec do Zakładów Chemicznych Wizów. Wysoki standard techniczny byłego połączenia berlińskiego przyczynił się do jego dalszej eksploatacji bez znaczących zmian aż do lat 80. XX wieku, gdzie w 1980 roku rozpoczęto wymianę drewnianych podkładów na betonowe.
W dniu 23 grudnia 1985 r. między Legnicą a Węglincem uruchomiono sieć trakcyjną, co umożliwiło kursowanie po stacji Bolesławiec elektrowozów oraz elektrycznych zespołów trakcyjnych. Podczas prac nad elektryfikacją dokonano wymiany sygnalizacji kształtowej na semafory świetlne, a w 1986 roku rozpoczęto modernizację szyn na odcinku Chojnów – Bolesławiec – Węgliniec.
W ramach modernizacji europejskiego korytarza E30, który obejmował odcinek Legnica-Węgliniec, stacja przeszła gruntowną przebudowę w latach 2005-2007. Wymieniono układ torowy, sieć trakcyjną i zbudowano dwa nowe perony połączone przejściem podziemnym. W grudniu 2007 roku uruchomiono Lokalne centrum sterowania, co umożliwiło zdalne zarządzanie ruchem pociągów w Bolesławcu oraz na pobliskich stacjach, takich jak Miłkowice, Chojnów, Okmiany i Zebrzydowa. Po zakończeniu remontu dworca w maju 2008 roku, pośród przeprowadzonych prac znajdowało się m.in. odnowienie holu, czyszczenie posadzek oraz renowacja elewacji.
W dniu 23 marca 2020 roku, PKP podpisały umowę z firmą Lindner Polska na kompleksowy remont dworca i jego otoczenia.
Linie kolejowe
Stacja kolejowa w Bolesławcu ma istotne znaczenie w kontekście komunikacji kolejowej w regionie. Należy do linii kolejowej nr 282, która łączy Miłkowice z Żarami. Ten odcinek trasy jest znany z tego, że jest magistralny, dwutorowy, a także zelektryfikowany.
Linia ta ma normalnotorową charakterystykę i jest klasyfikowana jako mająca znaczenie państwowe, co podkreśla jej rolę w krajowym systemie transportowym.
Dodatkowo, linia jest objęta umowami AGC oraz AGTC, co świadczy o jej międzynarodowym znaczeniu w komunikacji kolejowej.
Infrastruktura
Budynek dworca
Gmach dworca kolejowego w Bolesławcu został zaprojektowany i zbudowany w 1845 roku, w momencie, gdy uruchomiono linię kolejową. Jest to obiekt murowany, całkowicie otynkowany, który składa się z dwóch kondygnacji oraz posiada dodatkowe poddasze w centralnej części budynku. Skrzydła dworca są parterowe.
Wnętrze poczekalni wyłożone jest estetycznymi zielonymi kafelkami, a przestrzeń wzbogacają charakterystyczne kolumny, które dodają miejscu elegancji. Podłoga hallu pokryta jest kamiennymi płytkami, co zwiększa trwałość i funkcjonalność tego obszaru. W jego wnętrzu znajdują się również toalety, minibar oraz kasa biletowa Kolei Dolnośląskich, zapewniając podróżnym wszelkie niezbędne udogodnienia.
Perony
Stacja w Bolesławcu charakteryzuje się dwoma wysokimi, jednokrawędziowymi peronami, które mają wysokość 0,55 m powyżej poziomu główki szyny oraz długość użytkową wynoszącą 400 m. Perony te znajdują się pomiędzy km 35,800 a 36,200 linii kolejowej nr 282. Ich nawierzchnia została utwardzona szaro-kostką Bauma, natomiast krawędzie wykończono czerwonymi płytami betonowymi, co zapewnia bezpieczeństwo użytkownikom.
Dojście na peron 1 możliwe jest z dwóch stron: zarówno od strony miasta, jak i bezpośrednio z budynku dworca. Udogodnienia na peronach obejmują wygodne ławki, wiaty przystankowe, a także nowoczesne oświetlenie, zegary oraz urządzenia megafonowe, co czyni oczekiwanie na pociąg komfortowym.
Lokalne Centrum Sterowania
W grudniu 2007 roku na stacji uruchomiono Lokalne Centrum Sterowania, które stało się kluczowym elementem zarządzania ruchem kolejowym. Centrum ma zdalną kontrolę nad odcinkiem kolejowym rozciągającym się od Legnicy aż do Węglińca, wyłączając stacje krańcowe. Poza tym, z obiektu odbywa się zdalne sterowanie pięcioma stacjami: Miłkowice, Chojnów, Okmiany, Bolesławiec oraz Zebrzydowa.
Budowa tego centrum umożliwiła zamknięcie dwunastu nastawni w całym przyległym odcinku, co znacznie poprawiło efektywność i bezpieczeństwo ruchu kolejowego. Całkowity koszt tej inwestycji wyniósł 30 milionów złotych.
Ruch pociągów
Pociągi pasażerskie
Na trasie Wrocław – Bolesławiec – Węgliniec wszystkie pociągi osobowe są obsługiwane przez Koleje Dolnośląskie. Dodatkowo, na stacji zatrzymują się pociągi PKP intercity, w tym IC 6126 Łużyce, który kursuje na trasie Zgorzelec do Warszawy Wschodniej, a także IC 1627 Łużyce, jeżdżący między Warszawą Wschodnią a Zgorzelcem.
Pociągi towarowe
Stacja Bolesławiec ma połączenie przez bocznicę szlakową z Zakładami Chemicznymi Wizów, co pozwala na efektywną obsługę transportu towarowego.
Komunikacja z dworcem
W bezpośrednim otoczeniu dworca kolejowego w Bolesławcu dostępne są różnorodne opcje transportu. Do dyspozycji podróżnych są przystanki komunikacji miejskiej, co ułatwia przesiadki oraz lokalny transport. Dodatkowo, obok dworca znajdują się postój taksówek oraz dostępny parking dla osób przyjeżdżających własnymi samochodami.
Bolesławiec | ||
Linia 282 Miłkowice – Jasień (36,048 km) | ||
Tomaszów Bolesławiecki odległość: 8,318 km | _ | Zebrzydowa odległość: 13,025 km |
Przypisy
- Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 17.09.2023 r.]
- a b c d Urząd TransportuU.T. Kolejowego Urząd TransportuU.T., Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 20.02.2023 r.]
- Jest umowa na przebudowę dworca w Bolesławcu [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 12.04.2020 r.]
- Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 30.01.2020 r.]
- Magdalena Kozioł: Ministrze, ratuj dworce!. dolnośląskietimes.pl, 14.10.2008 r. [dostęp 15.10.2014 r.]
- Koleje prywatne w Prusach. Kolej Dolnośląsko–Marchijska. W: Adam Dylewski: Historia kolei w Polsce. Warszawa: Carta Blanca, 2012, s. 67–66.
- Niemiecka Kolej Rzeszy. W: Adam Dylewski: Historia kolei w Polsce. Warszawa: Carta Blanca, 2012, s. 86–87.
- Odbudowa PKP. Odtworzenie PKP po 1945 r.. W: Adam Dylewski: Historia kolei w Polsce. Warszawa: Carta Blanca, 2012, s. 162–165.
- Geoportal. Mapa topograficzna. Skala 1:5000. [dostęp 15.10.2014 r.]
- Adrian Karwat Schemat stacji Bolesławiec, [dostęp 15.10.2014 r.]
- a b c d e f Ivo Łaborewicz: Budynek dworca kolejowego – Bolesławiec. [w:] Atrakcje przemysłu i techniki Euroregionu Nysa [online]. [dostęp 15.10.2014 r.]
- PKP Polskie Linie Kolejowe SA: Platforma Zakupowa. Postępowania ustawowe: 6060/ICZ3/000008/14/P: Zaprojektowanie, dostawa i montaż urządzeń SDIP CCTV, dostęp: 14.10.2014 r.
- dostęp: dolny-slask.org.pl Linia kolejowa nr 314 Bolesławiec Wschód – Modła, [dostęp 15.10.2014 r.]
- PKP Polskie Linie Kolejowe: Regulamin przydzielania tras pociągów w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014. [dostęp 15.10.2014 r.]
- Istotne.pl: Powstało nowe centrum sterowania ruchem kolejowym, [dostęp 15.10.2014 r.]
- Kurier Kolejowy: Nowe kasy KD w Legnicy i Bolesławcu, [dostęp 15.10.2014 r.]
- PKP Polskie Linie Kolejowe SA: Lokalne Centrum Sterowania w Bolesławcu, [dostęp 15.10.2014 r.]
- taxibolesławiec.pl: Nasze postoje, [dostęp 15.10.2014 r.]
- instrukcja Id-12 (D-29). Wykaz linii. Warszawa: PKP Polskie Linie Kolejowe SA, 2011, s. 72.
- a b c d e Rozwój techniki kolejowej na linii Berlin – Wrocław. W: Michał Jerczyński: Wrocławskie dworce kolejowe. Wrocław: Muzeum Architektury, 2006, s. 57–58.
- Indeks stacji i przystanków na Śląsku. W: Michał Jerczyński, Stanisław Koziarski: 150 lat kolei na Śląsku. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1992, s. 232.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Teatr Stary w Bolesławcu | BKS Bobrzanie Bolesławiec | I Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Broniewskiego w Bolesławcu | Miejski Zakład Komunikacji w Bolesławcu | Nadleśnictwo Bolesławiec | Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Bolesławcu | Muzeum Ceramiki w Bolesławcu | Ratusz w Bolesławcu | Zakłady Ceramiczne „Bolesławiec” w BolesławcuOceń: Bolesławiec (stacja kolejowa)